Samstag, 21. April 2012

Grigor Jovani: “Kantina e verërave”


“Kantina e verërave” 
(bërthamë për një libër)
 



 TE PYES...

Kur ke shëtitur zemrën time,
ç’i do të tjerat udhëtime?!




 BABAI

Më caktoi zëvëndësin e tij
në kantinën e verërave,
pa dyer dhe dritare.

Çakërqejf, mes erërave,
u përfjet për fare.




 NDERMJET

Në vendin tim njerëzit nuk plaken,
jetojnë të rinj gjer në të 70-tat.
Nga një sëmundje që nuk njohin,
papritmas vdesin.
Ndërmjet,
i kthehen disa herë fillores,
por s’e mbarojnë,
në klasë mbesin.





 ZOGJ

- Ç’farë shkruan? - më pyetën
ca njerëz profanë. Kush dreqin e di,
si më gjetën.
- Vargje! - u thashë. Kurse ata:
- Ç’janë ato? - ripyetën.
- Vargjet... janë, si të thuash,
zogj... I vizaton në letër,
pastaj... cicërojnë.
- Lëreni, dreqin! Është i marrë!
Dhe njerëzit rrinë dhe e dëgjojnë (!)






 E VERTETA

Sa herë guxoj të them
të Vërtetën,
më tallin.

Kur nuk e them,
në burg më kallin.






 TRENDAFILI
- Ollgës -

Kur erdhi Vdekja të më marrë,
flija në krahë trëndafili.
E pakujdesëshme, siç qe,
iu përgjak dora dhe manteli.
Kjo, padyshim, më solli fat:
kur kthehet Vdekja e plagosur,
nuk ia pranojnë gjahun në Had.






 TE SHTUNAT

Të shtunat e vetmuara
kanë shpirt,
si vajzat e mbetura.

Të shtunat e vetmuara
nuk shkojnë “uikend”,
gdhihenngrysen të fjetura.

Të shtunat e vetmuara
kinema verore nuk janë,
por kopshte të braktisur.

Të shtunat e vetmuara
janë afishe të grisur.








 MATERIE

- Përse je nxirrë kështu, shpirti im?
Je bërë materie e prekshme,
pikon gjak?
- M’u shfaq në ëndërr dashuria e hershme,
harruar s’ish,
pickonte pak.
- Po ç’desh nga ty? Me sa di,
kaq kohë nuk iu bëre bela...
- Bëri gabim, - më tha. - Kërkoi të falur
dhe iku e më la.









 BIZNES

Dashurinë,
tregtarët e krijuan.

Të gënjeshtërtën,
më shtrenjtë e paguan.







 SHENJAT

- Bija jonë u çmend,
- ankohet gruaja -
natën flet me yjet,
duart flatrazon,
si pulëbardhë.

- Të thërrasim mjek,
këtë më thua, grua?
Zëre se ka ardhë...

- Ç’njeri je, o zot!
Tallesh me këto?

- Nuk e kupton dot?
Vajza dikë do...







 ME SHAJ

Në do të shash dikë,
mos u druaj,
shamë sa të duash.

Pranoj të bëhem
taketuku yt,
cigaren të shuash.

Por ah, e di,
ti cigaren e pi,
ngaqë s’mundesh dot
të mos më duash.







 MIQTE

Doni të dini, me gjithë mend,
sa miq kam bërë në këtë vend?

Po heq këmishën. Pas, mbi shpinë,
me shënja thikash kam dëshminë.







 LEGJENDA E FISIT

Vramë kuajt. Të mos na vdisnin urije fëmijët.
Shembëm shtëpitë. Të iknim sa më larg
dhe të shpëtonim.
Dogjëm këngët e Lindjes dhe të Vdekjes sonë,
me shpresën e marrë: të mos kujtonim!
Prapëseprapë, fëmijët filluan të na vdisnin.
Ia behën kuajt nga legjendat. I përkëdhelnim,
na shtynë.
Erërat këndonin mitet e harruara. Prej tyre
dolën të vdekurit tanë dhe na pështynë.
U mblodhën më pleqtë. Hodhën themele të reja.
Nëpër Lindjet dhe Vdekjet u dëgjuan përsëri
këngët e këtu e një mijë vjetëve.
Të vdekurit, kokëulur, morën udhën sërisht
drejt katakombeve të tyre të fundjetëve.

Vetëm fëmijët tanë të vdekur nuk u ngjallën.
Siç duket, nuk na falën.







 KAMARIERJA

Ishte djalli vetë.
Kish një gaz mistrec,
syve, si pasqyra.

- Ç’kemi sot? - e pyeta.
- Nga gjithë çka dyqani,
gjërat më të mira...

Më gënjeu. Unë prisja,
gjinjtë e saj të fryra.







 VRASESIT TIM

Mos më qëllo nga pas!

Në është të më vrasësh,
më dil më mirë,
para syve.

Të të them: Bën gabim!
Na merr në qafë,
që të dyve!








 NJE ENDERR...

Do të vijë një kohë, kur me ligj të përbotshëm,
do të ndalen luftrat,
fëmijët nuk do të vriten, si minj.
Njerëzit do të vizitojnë njeri- tjetrin të lirshëm,
do të kujtohen: “Këtu ka pasur kufinj!”
Mund të jenë ndërmjet tyre të ndryshëm,
por do të kenë nga një Vdekje të njejtë,
në Paqe.
Gjersa të mbërrijnë aty, do të dashurojnë,
gjithë jetën, qysh në barqe.
... Këtë ëndërr pashë në shtratin tënd,
përsëri,
pasi kishim bërë dashuri.






 PREFERENCAT

Ishim në kinema,
të dy.
Ti ndiqje filmin.
Unë shikoja ty.








 SHOQERIA

Të bëhesh i mbarë për shoqërinë,
më thoshin qysh i vogël.
Dhe unë, vërtet, jam bërë i mbarë.
Por ç’faj kam unë, që shoqëria,
me sy të keq më ka marrë?








 LAJMET

T’i ëndërroj.
Mëngjeset,
me ankthin e ëmbël të takimit.
Ditët,
me puthjet e gjata të perëndimit.
Netët,
me përjetësinë e amëshimit.
Të ëndërroj.
Ëndrrat me yjet s’do t’i ndaj.
Kam frikë,
mos më thonë lajmet e tua të reja
dhe qaj.









 KRYQI I ARTE

Imzot, Jezu Krisht,
kam parë një Djall,
përditë të gozhdon.

Pastaj, Kryqin tënd,
me zinxhir të artë,
e var medaljon.

Thotë se të shpëton...








 INSTIKTI
Tek priste sallatën,
ime shoqe,
u pre pak.

Instiktivisht,
pashë dorën time,
mos rridhte gjak.









 DASHNORET

Më the dhe emrin e asaj,
me të cilën nxirrkam sytë.
Dëshmi gërvishtja në kurriz,
që më ke parë një ditë.
Ndaj është i turbullt truri im,
ngjan si një pus i errët.
Mbrëmjesh digjesh në krevat,
ujin ta pijnë të tjerët...

Do ta pranoj, s’ia dal me ty,
veç do të bëj një korrigjim:
dashnore nuk kam një, por dy,
shkoj me Vetminë dhe Nderin tim.










 HAMLET

Në dorë,
kafkën time të vdekur
kam marrë,

kërcej e qesh si budall.

Atë që më ka vrarë,
përqesh e tall.









 KENGE MAJEKRAHU

Ka njerëz,
këndojnë nëpër skena,
por kush s’i dëgjon,
harresa i vret.
Malësorët,
këndojnë në bjeshkë
majekrahu,
zgjojnë burimet,
që mbushin lumenjtë,
jehona u ndihet
në det.
Ndaj uji në bjeshkë
është kaq i kthjellët,
si brisk të pret.








 PELHURA E PENELOPES

Thurje pëlhurën e vetmisë tënde.
Unë vija netëve fshehtas
dhe ta shthurja.
Gjersa na panë
dhe në mes të ngeci.

Mos u mërzit! Dhe Penelopës,
më gjatë s’i eci.








 LARTESITE

Zbrit andej lart!
Ç’është kjo punë?

Më shikon të vogël,
siç të shoh dhe unë.







 DARKA BARBARESH

Ky vend - në menu pjatë e parë:
shqiponjë e egër,
servirur për mbretër.
Nga saçme barbarësh përgjakur e vrarë,
pjekur në furrat
e Skilës së Vjetër.

Ky vend - pjatë e parë në menu,
në darka zyrtare
kancelarësh të zinj.
Garsonëve vendas, ku e ku,
u hidhnin, si qenve,
ndonjë brinj.







 TRANSFERTE

Më bëne kontroll
kardiologjik.

Por zemra ime
nuk u gjend.

Në gjoksin tënd
kishte zënë vend.







 POEZIA E FUNDIT
- Federiko Garcia Lorkës -

Pak përpara agimit
e mbështetën në mur
dhe ai pa qiellin.

Dëshira e fundit:
“Të presim dhe pak,
sa të shikoj diellin”.

Nuk ia pranuan.
Të etur për krim,
nuk pritën aspak.

Në xhep iu gjet
poezia e fundit,
firmosur me gjak.









 KORNIZA

Jam një kornizë prej arre.
Bosh përbrenda,
si tokë djerrë.

Të dal në foto? Lëre fare!

Pozat
s’m’i kishte ënda
asnjëherë.







 ENGJEJT E MI

Kur do t’iki,
të më shoqërojnë
shpirtin,
një tufë vjershash,
nga të miat
dhe lotët e tua,
grua.

Këto ëngjëj dua!





Java e Madhe e Pashkëve,
Gjirokastër,
14 - 20 prill, 2012

 
 

Montag, 9. April 2012

Grigor Jovani: “Të shkruash poezi në krizë...”


 BIOGRAFI

U prish rafineria
në gjoks të nënës sime,
prej andej pikoi
benzinë.
Shpërrtheu ofiçina
mes këmbëve të tim eti,
vidhëndryshkurat formuan
makinë.

Fëmija që kish lindur
bori kishte në gojë,
për këmbë kishte
rrota.
Krijesa isha unë,
vendlindja: ofiçinë,
Atdheu -
gjithë bota.
 





 ANKAND PUBLIK
NE DITELINDJEN TIME


S’kam ç’bëj,
po nxjerr në ankand vetveten.
Të më fitojë kush të dojë!
(Në qafë pastë veten!)
Mos bëni zhurmë, s’është faji im,
duhet të dilja lakuriq.
Lëkurën shes... (Ej, dreq, ç’të bëj,
me këto gjembat, si iriq).
Foli dikush? Me një, me dy...
Mos folët, ju, zoti kasap?
Ah, e kam mishin të helmuar...
(Një jetë alkoolin, pa hesap).
Nuk shoh dikë... Doni gjymtyrë,
për paçe kockash, zotërinj?
(E keni fat: kaq shumë surume,
ma shterën lëngun në kërcinj).
Ju lutem shumë, bëni qetësi!
S’dëgjohet as kërcitja e gongut!
Është dhe hunda (thjesht, dekor),
kam dhe dy veshë (si të Van Gogut).
Ah, mbetet koka! Natyrisht,
shpellë e zbrazur ngjan përbrenda.
Dikur në të flinte Homeri...
(E mbushte pordhë dhe legjenda).
Ç’të bëj, të reklamoj të tjerat?
Nuk e bëj dot, më zenë të qarët...
(Nja dy-tre-katër-pesë mushkonja,
i boshatisën krejt hambarët).
Ç’bëhet këtu?! Mbeta në fund...
Nuk të blen kush! Ah, fat mistrec!
O At i Shenjtë! Beko ankandin,
pastaj më varr, për dordolec!

(E djelë, 1 prill, 2012.
Pazari i Jevgjëve, në Gazi, Athinë).





BURGU I BURRELIT

 Nuk të besohet!

Këtu ka qenë dikur
Rezidenca e Ferrit.

Mure memecë.

Gërmoju suvanë:
klithma mes Territ.

Dëgjo historinë!

U shkrua me thonj,
në Kohën e Tmerrit





HISTORIA

 Qysh i vogël
ëndërronte të bëhej poet,
mbi çdokënd.
Por rritej e rritej, medet,
dhe mbeste në vënd.
Në vazhdim... nuk ka
më vazhdim,
historia mbyllet këtu.
Ngjan edhe me tonat,
deri-diku.





HAKMARRJA
E TE GJALLEVE


Kur do të jem shtrirë
tek krevati i nëndheshëm,
do të më sjellësh një tufëz me lule,
për t’i mbështetur
mbi mermerin e gjerë.

Dhe do të mendosh:
“Sa ishe i jetshëm,
s’do që s’doje, të më merrje erë...”






GRATAÇIELAT

Më dridhet zemra
tek shaloj
qiellgërryesit:
si zog pa krahë,
shikimi mbytet
thellë...

Të vjen çudi?
Gjer dje
rroja në shpellë.






KONSTRUKSIONI

Strukturën e shtëpisë,
s’e kemi mirë.
Dhomë gjumi koridorin kam,
kur vij i pirë...
Vetë koridori... kthinë e ngushtë,
tunel që mbledh çdo gjë të vjetër.
Aty tek porta një pasqyrë. Kur dal,
kujtoj lë pas një tjetër.
Sallon formuam një haur,
“uikendeve” na mblidhen minj.
Të qylit, krejt. Ata që sjellin,
i numëroj me gishtërinj.
Dhoma e gjumit ngjan me kishë,
ndonjë mesnatë dëgjon dhe lutje.
Ku të kesh qejf, qoftë për një kryq,
mes hallederteve në rritje?
Vetëm WC-në bëmë drejt,
gojën e hapur të lekanit,
ku përfundon gjithë jeta jonë,
me një të zbrazur të kazanit.






BISEDE PER ARTIN

Ju jeni mjeshtri?
Sigurisht!
Çuditem!
Pse, kam bisht?
Jo po, ç’artist
jeni ndër VIP-at,
kur artin tuaj
shijojnë krimbat?
Më fal, zotëri,
që mbron idolët,
s’thashë bëj art,
por arkivolët.
Megjithatë,
cili nga VIP-at,
më dhjet në art
dhe shkon me qypat?







PERBINDESHAT

Thonë vdesin shpejt,
njerëzit me dy kokë.

Shans nuk kanë asnjë.

Kaq kohë brenda kokës,
ndjej një tjetër kokë...

S’më ka gjetur gjë.







NUK DUHET TE ME GJEJE

E patë? Ka ardhur gjë? I thoni:
nuk më patë!
Le të kërkojë! Nata është e gjatë...

Në ua zëntë syri, thoni: nuk patë gjë!
Bëni kinezin!
Gjithë natën, po të dojë, le të kërkojë,
sa të dëgjojë këndezin!

Më kishte lënë takim në këtë fletë...
Do të më jepej, me gjithë ç’ka e s’ka,
një herë e mirë, përjetë.

Jo, jo! I thoni: nuk më patë!
Frikë e kam shumë, si natën!
Më vret sekreti ynë!
Më shpall mandatën!

E dini? Pasioni e kam në jetë.
Pyetni kalin tim, Pegasin,
kur do të zbresë nga retë...

Ka ardhur gjë? I thoni: nuk më patë!
Kam frikë, nuk dua ta bëj t’imen.
Paçka se thonë, se vras, ngamot si sot,
pa shkak, intimen.

E patë gjë? S’e patë, as tek kjo fletë?
Në thëntë gjithë bota se ka ardhë!
Unë prapë do them: Jo, s’është e vërtetë!

Nuk erdhi? Ah, po nuk ju thashë,
as emrin si e ka, vaj mendtë e mia!
Atëhere, ç’mend t’ju jap? M’i mori krejt!
Dhe asgjë s’më dha. Dinakja:
Poezia!







 RITUALI

Të vdekurit
s’kanë ftohtë atje ku shkojnë.
E kotë,
t’u vësh me vete ndërresa.

Të vdekurit mbërdhijnë,
kur i zbon nga kujtesa.







SHEFI

Hedh kapelen mbi tryezë
dhe porosit:
ujin e tij,
kafenë e tij,
puron e tij,
uzon e tij,
mezenë e tij...

Gjithshka
nga unë,
që rri e i shërbej,
si mbi karfica.
Do t’i porositja
me shumë qejf,
një shkelm mbi prapanica.







HERONJTE

Me flamur i mbështjellin
dhe i përcjellin.

Pastaj i ringjallin:
fytyrëstamposur,
në 10 mijë bluza për të rinj.

Të njejtët,
që prodhojnë bluza,
dekretojnë heronj të rinj.







 DOKTORESHA

I thashë të vinte sa më shpejt,
çfarë nuk i thashë në telefon:
“Më mirren mendtë,
jam fikur krejt,
diçka në gjoks më sumbon...”
Erdhi. I nxorra pak verë,
ndeza dhe zjarrin në oxhak.
Pastaj e pyeta:
“Si t’ia bëj?
Demonët vërtiten në gjak...”
Verën s’ma desh.
E pagova dhe shkoi...
S’merrte dhe vesh nga demonët.
Kur s’bënte zap demonët e vet,
si mund të zbuste këta tonët?







 LAJMET

Ke zakon të keq:
mbi shtypin e mëngjesit
lë hapiet e mia,
sa herë në ekran flasin për dietat...

Prandaj preferoj sëmundjen time,
se sa hashishin
nga gazetat.







KRAHASIM

Ç’të përbashkët kanë
makinat funebre
me limuizinat qeveritare?

Mbartin njerëz seriozë:
shoferëve
nuk u flasin fare.

Kanë veç një ndryshim,
po ta mendosh mirë:
ministrat rrinë ulur,
të vdekurit shtrirë.







ILUZIONET

Kapriçio fëminore
a kokëfortësi plaku,
të dali ku të dal...
Veç vetes nuk ia fal.
Jo se të lashë të ikje
- ç’mund të bëja tjetër? -
por ngaqë paskam humbur
fotografinë e vjetër...
Ç’fitim mund të më sillte,
kujtimi yt i trembur,
është si të ruash çelsin
e një shtëpie të shembur?
Qoftë iluzion i rremë,
e doja. Ku di unë...
I pamë dhe të vërtetat,
se sa na hynë në punë.







ATA

Më kanë verbuar qiellin
me zjarr.
Diellin tim e bënë lypsar.

Nga ana tjetër, më qajnë hallin.

Dhe me një lirë të çakorduar,
kërcejnë rreth meje
dhe më tallin.


GRIGOR JOVANI

(Athinë, dyjavëshi i parë i prillit,
në prag të Pashkëve).

__________________________
Marrë nga "Sofra poetike" në FB
Prill, 2012

Samstag, 7. April 2012

Fadil Curri: PUHIA E VETËLAZDRISË



PUHIA E VETËLAZDRISË 

Nuk po më lë të vdes
fresku i bukurisë së morgut
fjalët e pasosura
që prehen paharrueshëm nga kronikanët

Të gjallë, nuk po më leni
të gjykoj për ata e t'i pyes:
jeni komb ose zomb, ju te mjerë!?

Gati edhe mua më dehu gjumi
nga puhia e vetëlazdrisë

Ju të rriturit
me vrazhdësinë miturake
nuk po më leni të sajoj vargje
për butësinë e fëmijëve madhorë

Nuk po më jejoni
t' ua laj borxhin prindërve
Natën e Shëngjykimit,
as t'ua jap huanë bijve e bijave.

Më thanë se qenkam fjalëkryq
me identitet të ngatërruar
fillin nuk po ma gjejnë as mileniumet
në kornizën e fjalisë së pashkruar

(Vargje të nxjerra nga cikli "Vargje dëshpërimi")